Perfekcjonizm problemem, czy zaletą?

Dzisiejsze czasy obfitują w bardzo wiele różnych kalek społecznych, które każą nam być ludźmi idealnymi. Bez względu na to, czy myślimy o przestrzeni prywatnej, czy też zawodowej albo rozrywkowej, musimy po prostu na każdym kroku dawać do zrozumienia otoczeniu, że jesteśmy “the best”. Musimy mieć najwspanialszego partnera lub partnerkę, zawsze wygrywać w gry slotowe i oczywiście pochwalić się najlepszą posadą.

W konsekwencji perfekcjonizm staje się całkiem sporym problemem zwykłych zjadaczy chleba, a szczególnie chodzi o kulturę zachodu. To w tym kodzie kulturowym kluczowa jest skrupulatność, wytrwałość, a także troska o standardy. Niejednokrotnie, więc w konsekwencji takich mechanizmów społecznych będzie pojawiać się w naszych umysłach lęk przed popełnieniem błędu. Oczywiście dążenie do celu i stawianie sobie wyzwań to cechy bardzo pozytywne, ale tak jak ze wszystkim innym, nie można przesadzić.

Gdy zostaniemy złapani w szpony perfekcjonizmu

Czasami też całkowicie niepostrzeżenie zaczniemy w końcu przejawiać właśnie takie zachowania i w efekcie ktoś nam powie, że po prostu wpadliśmy w szpony perfekcjonizmu. Warto tu zauważyć, że zjawiska takie mogą generować w naszym życiu olbrzymie straty czasu. Przykładem jest, chociażby robienie zakupów, gdy nie możemy zdecydować się na ubranie w tym albo innym kolorze. Chęć bycia perfekcyjnymi to przecież także idealny wygląd i prezencja. U wielu osób staje się to po prostu obsesją. W konsekwencji robiąc zakupy, nie możemy się na nic zdecydować i tracimy nawet kilkadziesiąt minut, kupując zwykłe spodnie albo kurtkę.

Tego rodzaju zachowania transponowane mogą być także w przestrzeń zawodową. W konsekwencji więc nawet bardzo uzdolnione w jakiejś dziedzinie osoby z uwagi na takie kłopoty osobowościowe, mogą z biegiem czasu nie radzić sobie z najprostszymi zadaniami, ponieważ wciąż myślą, że mogą coś zrobić lepiej.

Dwa oblicza perfekcjonizmu

Warto też zauważyć, że psychologowie, którzy są zwolennikami dwóch wymiarów perfekcjonizmu. Jedno oblicze tego zjawiska będzie pozytywne, a drugie będzie wprowadzać dysfunkcyjność. Doskonałym przykładem może być tutaj, chociażby chirurg. Od takiego lekarza przecież będziemy oczekiwać, że jest osobą bardzo dokładną i to nawet przesadnie. Tego rodzaju perfekcjonizm również będzie się pojawiać wtedy, gdy wyznaczamy sobie na przykład te najwyższe standardy. Gdy uda nam się je osiągnąć albo utrzymać, to jesteśmy usatysfakcjonowani. Z drugiej strony, jeżeli nie zawsze nam się to udaje i przydarzają nam się porażki, to nie będziemy się z tego powodu załamywać. Motywacją jest tutaj cel, a nie lęk przed pomyłką. Jeżeli zaś chodzi o dysfunkcyjny perfekcjonizm, to zawsze będzie się wiązać z zaniżoną samooceną albo przesadną samokrytyką. Może też oznaczać niemożność przystosowania się do konkretnej sytuacji. Chodzi tu także oczywiście o sferę kontaktów międzyludzkich.

Gdzie najczęściej objawia się perfekcjonizm?

Jeżeli chodzi o przestrzenie, gdzie najczęściej będzie można zauważyć objawy perfekcjonizmu, to będzie to środowisko pracownicze lub szkolne. Zjawisko to może także dotyczyć bardzo przyziemnych kwestii takich, chociażby jak porządek wokół nas i estetyka otoczenia. Można to zauważyć po osobach, które mają nieustanną potrzebę układania ubrań na przykład według kolorów albo w jakiś inny konkretny sposób. Negatywny perfekcjonizm może się także objawiać w mówieniu i pisaniu.

W takich okolicznościach do tego stopnia boimy się popełnić błąd, że nie jesteśmy w stanie wypełnić nawet jakiegoś prostego dokumentu albo w nieskończoność powtarzamy jakąś kwestię, ponieważ obawiamy się, że będziemy źle zrozumiani. Jak widać, perfekcjonizm może mieć wymiar pozytywny, ale może także prowadzić nawet do destrukcyjnych zachowań, które mają znamiona problemów osobowościowych.